ΠΗΓΗ: ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ
Συνέντευξη-ποταμός σήμερα στον «Ηπειρωτικό Αγώνα» με τον μεγάλο άσο της δεκαετίας του ’70 Τάκη Γραμμενιάτη. Εμβληματική φυσιογνωμία της χρυσής εποχής του μεγάλου «Άγιαξ της Ηπείρου».
Ακραίος μπακ, πότε από αριστερά και πότε από δεξιά, έζησε μέσα στα γήπεδα τα μεγάλα γεγονότα που έκαναν τον ΠΑΣ μεγάλη και θρυλική ομάδα της περιφέρειας, κερδίζοντας φίλους και οπαδούς σε κάθε γωνιά της χώρας. Τεράστιες οι εμπειρίες του. Γνώστης της ιστορίας που έγραψε ο «Άγιαξ της Ηπείρου». Βασικό στέλεχος για πολλά χρόνια του ΠΑΣ, με 215 συμμετοχές και 15 γκολ, είδε και έζησε πολλά. Ορισμένα απ’ αυτά καταθέτει ευθαρσώς στη σημερινή συνέντευξη.Έτσι ήταν πάντοτε ο Τάκης Γραμμενιάτης. Ευθύς τύπος, αλλά και πολύ ταπεινός. Λεοντόκαρδος μέσα στα γήπεδα. Δύσκολα ξεμπέρδευαν οι αντίπαλοι μαζί του. Κάθε ματς ήταν και κατάθεση ψυχής. «Έχω σπάσει χέρι, πόδι, κεφάλι για τον ΠΑΣ, το σώμα μου είναι γεμάτο σημάδια» λέει χαρακτηριστικά. Μιλήσαμε αρκετή ώρα μαζί του. Για τα παλιά, τα τωρινά και κάποιες ιστορίες σήμερα έρχονται στο φως της δημοσιότητας.
Λύσε μου μια απορία πριν ξεκινήσουμε. Δε σε βλέπω στο γήπεδο. Συμβαίνει κάτι και δεν παρακολουθείς τους αγώνες του ΠΑΣ;
Πήγα μια φορά επί εποχής Χριστοβασίλη και μου είπαν οι υπάλληλοι: «Δε σας γνωρίζουμε, πρέπει να πληρώσετε εισιτήριο» και δε μου επέτρεψαν να μπω στο γήπεδο. Έκανα μεταβολή και έφυγα. Στον ΠΑΣ αγωνίστηκα δώδεκα χρόνια ως ποδοσφαιριστής, έχω σπάσει πόδι, χέρι, κεφάλι μέσα στα γήπεδα. Διετέλεσα προπονητής, παράγοντας, έτρεξα στα συλλαλητήρια όταν τον είχαν υποβιβάσει άδικα, κόντεψα να πάω φυλακή. Επιπλέον, δούλεψα ως υπάλληλος 30 χρόνια στο στάδιο «Ζωσιμάδες». Αισθάνθηκα προσβεβλημένος και αποχώρησα. Έκτοτε δεν ξαναπήγα στο γήπεδο. Βλέπω τα ματς από την τηλεόραση.
Δίκαιο έχεις, αλλά μήπως έγινε κάποια παρεξήγηση; Μπορεί να μην το ήξερε ο κ. Χριστοβασίλης.
Το ήξερε, δεν το ήξερε, δεν έχει σημασία. Δεν τα βάζω προσωπικά με τον πρόεδρο. Εγώ εισέπραξα αυτή τη συμπεριφορά στην πόρτα. Δεν ήμουν κανένας άγνωστος. Δεν έχω πρόβλημα να πληρώσω εισιτήριο, αλλά στο ποδόσφαιρο πρέπει να υπάρχει και ένας σεβασμός.
Το καταγράφουμε να μην ξανασυμβεί. Για πες, πώς βλέπεις την ομάδα;
Είναι αλήθεια ότι ο πρόεδρος έκανε πετυχημένες μεταγραφές όλα αυτά τα χρόνια, αλλά έγιναν και πολλά λάθη. Δεν έπρεπε να φύγει με τίποτα ο Ντε Βινσέντι, όσα χρήματα και αν έδωσε ο Ολυμπιακός. Δε διώχνεις το μυαλό της ομάδας. Ούτε ο Τσάβες έπρεπε να φύγει. Κρατάς αυτούς, παίρνεις και άλλους δύο καλούς παίκτες και βλέπεις ψηλά. Έφυγαν αυτοί και η ομάδα έχασε τον αγωνιστικό προσανατολισμό.
Οι πωλήσεις παικτών γίνονται για να καλυφθούν και οικονομικές ανάγκες.
Μα για να καλύψει το κενό του Ντε Βινσέντι και του Τσάβεζ πήρε πέντε παίκτες που δεν του βγήκαν. Άρα ξόδεψε περισσότερα χρήματα απ’ αυτά που πήρε όταν έδωσε τον Ντε Βινσέντι στον Ολυμπιακό.
Δεξιά ο Τάκης Γραμμενιάτης με τον μεγάλο Όσκαρ Αλβαρέζ τη σεζόν 1973-74
Καμία σχέση, μη συγκρίνεις ανόμοια πράγματα. Το μόνο κοινό σημείο είναι οι φανέλες. Δε θέλω να προσβάλω τους υπάρχοντες παίκτες, που είναι καλοί για τη σημερινή εποχή, αλλά τότε υπήρχαν άλλα δεδομένα. Έχει αλλάξει ριζικά και η δομή του ποδοσφαίρου. Εμείς ήμασταν μια άλλη ιστορία. Παίζαμε με πάθος, είχαμε εγωισμό. Χάναμε και κάναμε μία εβδομάδα να βγούμε από το σπίτι. Άστο, θα πω και άλλα που δε θέλω. Όταν χάναμε σε εκτός έδρας παιχνίδι, στο ταξίδι της επιστροφής δε μιλούσε κανένας. Απόλυτη σιωπή στο λεωφορείο, λες και γυρίζαμε από κηδεία. Για να το κλείσουμε, γράψε κάτι που θα σου πω: Την ομάδα που είχε ο ΠΑΣ Γιάννινα στη δεκαετία του ’70, δεν πρόκειται να την έχει ποτέ. Είναι κάποια πράγματα που συμβαίνουν μια φορά στη ζωή μας. Όσες μεταγραφές και να γίνουν, από κάθε γωνιά της γης, δεν πρόκειται να γίνει η παλιά ομάδα. Ήταν κάτι το ξεχωριστό. Να φανταστείς ότι γίναμε μεγάλη και θρυλική ομάδα, χωρίς να πάρουμε έναν τίτλο, έστω και πάμε σε έναν τελικό Κυπέλλου. Τόση μαγεία είχε εκείνη η ομάδα. Δεν την είπαν τυχαία «Άγιαξ της Ηπείρου».
Είπες κάτι, ότι άλλαξε και το ποδόσφαιρο.
Ναι άλλαξε το ποδόσφαιρο και δε μειώνω την αξία των σημερινών ποδοσφαιριστών. Είπα ότι είναι καλοί για την εποχή τους. Αλλά παλιότερα υπήρχαν ομαδάρες. Δεν το λέω αποκλειστικά για τον ΠΑΣ. Ο σημερινός Παναθηναϊκός, έχει καμία σχέση με τον Παναθηναϊκό του Δομάζου; Να πάμε στην ΑΕΚ, στον ΠΑΟΚ, στον Άρη; Πάρε όποια ομάδα θέλεις και σύγκρινε τι παίκτες έχει τώρα και τι τότε. Εξαίρεση αποτελεί ο Ολυμπιακός, που πάντα είχε καλή ομάδα και δικαίως παίρνει τα πρωταθλήματα, όσο και αν φωνάζουν οι άλλοι.
Παίκτες της δικής σου εποχής, μπορούν να παίξουν στις σημερινές ομάδες; Το λέω γιατί σήμερα το ποδόσφαιρο είναι γρήγορο, δυνατό και οι παίκτες γυμνάζονται καλύτερα, ενώ είναι και πιο επαγγελματίες.
Συμφωνώ ότι σήμερα το ποδόσφαιρο είναι πιο οργανωμένο και υπάρχουν καλύτερες διατάξεις αμυντικά. Τότε, αν δεν ήσουν καλός αμυντικός από μόνος σου για να βλέπεις γήπεδο, δεν είχες βοήθειες. Ενώ σήμερα, έρχονται οι άλλοι και σε καλύπτουν, γιατί το ποδόσφαιρο είμαι ομαδικό. Επίσης είναι πιο γρήγορο το σημερινό ποδόσφαιρο. Σε ατομικό επίπεδο πιστεύω ότι όλοι οι παίκτες της δική του εποχής που έπαιζαν στον ΠΑΣ, θα ήταν εξίσου καλοί ποδοσφαιριστές και σήμερα, προσαρμοζόμενοι στα νέα δεδομένα.
Ο λεοντόκαρδος Τάκης Γραμενιάτης τα λέει έξω από τα δόντια
Να έχουν πάθος και εγωισμό. Να ταυτίζονται με τη φανέλα που φορούν. Και επιπλέον, να έχουν αυτοπεποίθηση. Εμείς παίζαμε ένα φιλικό με την ΤΣΣΚΑ Σόφιας που τότε ήταν πολύ καλή ομάδα, έχοντας ακραίους επιθετικούς τους Ατανάσοφ και Μαρασλίεφ, από τους καλύτερους στην Ευρώπη. Μου λέει στα αποδυτήρια ο Αντώνης Γεωργιάδης, στη θεωρία που μας έκανε πριν ξεκινήσει το ματς, ότι να προσέχω πολύ, είναι δύσκολος αντίπαλος ο Μαρασλίεφ. Εγώ του λέω χωρίς δεύτερη σκέψη: «Κυρ Αντώνη, εγώ δε θα τον αφήσω να πάρει ανάσα, θα δεις ότι ο προπονητής τους θα του κάνει αλλαγή..». Αυτό έγινε. Στο 70’ του έκανε αλλαγή! Όταν έχεις εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, σου φαίνεται μικρό το γήπεδο, νιώθεις δυνατός.
Ωραίες οι ιστορίες που μας λες, αλλά ας επιστρέψουμε σε θέματα επικαιρότητας. Είδες την ομάδα στα παιχνίδια της Β’ Εθνικής. Τι χρειάζεται για να σταθεί στην Α’ Εθνική;
Αυτά τα θέματα τα ξέρει καλύτερα ο προπονητής. Εμένα μου άρεσε η ομάδα στα περισσότερα παιχνίδια. Έχει έναν καλό κορμό ποδοσφαιριστών. Όμως όταν αλλάζεις κατηγορία, θέλεις ενισχύσεις. Μπαίνεις σε έναν μεγαλύτερο ανταγωνισμό. Νομίζω ότι θέλει οπωσδήποτε η ομάδα έναν καλό πασαδόρο. Έναν νέο Ντε Βινσέντι. Από εκεί και μετά πρέπει να γεμίσεις τον άξονα. Να έχεις καλούς παίκτες σε καίριες θέσεις. Πρώτα θα φτιάξεις ένα καλό κέντρο, καλή μεσαία γραμμή. Μετά θα κοιτάξεις να έχεις καλούς παίκτες στις θέσεις τερματοφύλακα, στόπερ, αμυντικό χαφ και σέντερ φορ. Αν έχεις καλό κέντρο και καλόν άξονα, είσαι κομπλέ. Γιατί εύκολα προσαρμόζονται οι άλλοι.
Γιαννιωτόπουλα μπορούν να παίξουν στον ΠΑΣ; Το λέω με την λογική ότι αν η ομάδα αξιοποιήσει παίκτες από την περιοχή, θα έχει και λιγότερα έξοδα.
Υπάρχουν ταλέντα, αλλά μέχρι να φτάσουν στον ΠΑΣ δε δουλεύονται σωστά από χαμηλά. Παρακολουθώ κάποια πράγματα στις ακαδημίες, στις ομάδες που εμένα δε μου αρέσουν. Πρέπει να γίνονται και ατομικές προπονήσεις στους παίκτες, για να φτιαχτούν καλύτερα εκεί που έχουν ελλείψεις.
Υπάρχει μια σημαντική μερίδα φιλάθλων που δεν πάει στο γήπεδο. Πού οφείλεται αυτό;
Απ’ ότι ξέρω, στο παρελθόν υπήρξαν τριβές με τους οργανωμένους φιλάθλους για τις τιμές των εισιτηρίων κ.λπ. Οι οργανωμένοι φίλαθλοι έχουν βοηθήσει πάρα πολύ την ομάδα και σε δύσκολες εποχές. Ο πρόεδρος είναι καλό να μιλά μαζί τους, με τους παλαιμάχους ποδοσφαιριστές και να ακούει τις απόψεις τους. Την ομάδα θα τη διοικεί αυτός και όχι οι φίλαθλοι ή οι παλαίμαχοι παίκτες, αλλά μπορεί να ακούσει ενδιαφέρουσες απόψεις που θα τον βοηθήσουν να πάρει σωστές αποφάσεις. Είναι ένα θέμα αυτό για τα Γιάννινα, που δεν υπάρχει ο κόσμος που πρέπει να είναι στις εξέδρες. Βέβαια, δεν περιμένω να δω αυτά που έζησα ως ποδοσφαιριστής στη δεκαετία του ’70, που όταν παίζαμε εκτός έδρας, η φάλαγγα με τα αυτοκίνητα έφτανε από τα Γιάννινα μέχρι το Αντίρριο, αλλά στα Γιάννινα μπορούμε να έχουμε περισσότερο κόσμο στο γήπεδο. Μερικές φορές βλέπω στην τηλεόραση άδειες εξέδρες και νομίζω ότι βλέπω άλλο γήπεδο και όχι το δικό μας. Με πιάνει απογοήτευση.
«Σε κάθε παιχνίδι έκανα κατάθεση ψυχής»
Ξεκίνησα το ποδόσφαιρο από τις αλάνες της Καλούτσιανης. Τότε ήταν οι εποχές που οι αλάνες είχαν μεγάλες δόξες. Όλα τα παιδιά έπαιζαν μπάλα, παρά τα δύσκολα χρόνια. Εντάχθηκα στη συνέχεια στα τσικό του Ατρόμητου, αρχές δεκαετίας του ’60, πριν γίνει ο ΠΑΣ Γιάννινα. Για ένα διάστημα πήγα στην Αθήνα και έμενα δίπλα από το γήπεδο Περιστερίου. Εκεί γνώρισα τον Άγγελο Ράμφο, έναν σπουδαίο ποδοσφαιριστή που έπαιξε και στον Απόλλωνα. Όταν δεν συμπλήρωνε ενδεκάδες για το δίτερμα ο Ατρόμητος, έβαζαν και μένα μέσα. Ξαναγύρισα στα Γιάννινα. Ο Σπύρος Κωνσταντόπουλος, με έναν εργολάβο ονόματι Πατραμάνη, με πήγαν στον ΠΑΣ Γιάννινα, αφού είχε γίνει η συγχώνευση Ατρόμητου, Αβέρωφ και Ολυμπιακού. Γυμναζόμουν επτά ώρες την ημέρα. Το λέω ως συμβουλή για τα νέα παιδιά, ότι για να παίξουν σε μεγάλη ομάδα, πρέπει να κάνουν και ατομικές προπονήσεις. Πηγαίνοντας στον ΠΑΣ, δεν μπόρεσα να γίνω βασικός και να πάρω παιχνίδια. Έπρεπε να παίζουν κάποιοι παίκτες από τον Ατρόμητο και κάποιοι από τον Αβέρωφ, για να μη χαλάσουν οι ισορροπίες της συγχώνευσης. Ήταν δύσκολο να παίξει ένα νέο παιδί, όπως ήμουν εγώ. Όταν έφυγε ο Χούμης και ήρθε προπονητής ο Πιτσούδης, πήρα κάποια παιχνίδια. Έτσι το 1968 πήρα μεταγραφή στον Α.Ο. Ξάνθης.
Πώς έγινε αυτό; Μακριά δεν έπεφτε τότε για τα Γιάννινα η Ξάνθη;
Η μεταγραφή έγινε μέσω ενός ξανθιώτη αξιωματικού του στρατού, που υπηρετούσε στα Γιάννινα. Οι παράγοντες της θρακικής ομάδας, μόλις παρουσιάστηκα στρατιώτης, φρόντισαν και έκαναν τη μετάθεσή μου στην Ξάνθη. Τότε είχε φύγει για τον Παναθηναϊκό ο Αντωνιάδης. Έπαιξα αρκετά παιχνίδια τη σεζόν 1968-69 στο πρωτάθλημα Β’ Εθνικής και λίγα την άλλη σεζόν 1969-70. Ήμουν σε μια κίνηση για την ανατροπή της δικτατορίας, χαρακτηρίστηκα ως αριστερός, με συνέπεια να συλληφθώ και να είμαι για κάποιο διάστημα κρατούμενος. Με έσωσε ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣ Γιάννινα Περικλής Γιαννής. Αυτού του ανθρώπου, που έχει φύγει από τη ζωή, του οφείλω πολλά. Και το 1967 που με συνέλαβαν, λόγω φρονημάτων, πάλι αυτός μπήκε μπροστά και γλίτωσα την εξορία. Το 1970 επέστρεψα στον ΠΑΣ Γιάννινα και έγινα βασικός μέχρι το 1979 που σταμάτησα το ποδόσφαιρο, λόγω και ενός τραυματισμού από χτύπημα του Ελευθεριάδη σε ματς με τον Παναθηναϊκό. Το λάθος μου ήταν ότι ξενυχτούσα και δεν έκανα αθλητική ζωή. Το δημοσιοποιώ για να μην κάνουν το ίδιο λάθος τα νέα παιδιά…
Συγγνώμη για τη διακοπή, αλλά τώρα πες τα όλα… Τα ξέρω, μου τα είπε και ο Μπρεντάνος σε παλιότερη συνέντευξη, ότι μαζί ξενυχτούσατε. Σας θαυμάζω, γιατί έχετε το θάρρος της γνώμης.
Θα μπορούσα και εγώ να πω ψέματα ότι τάχα έκανα αθλητική ζωή, κοιμόμουν από τις 7 η ώρα το απόγευμα, όπως λένε οι περισσότεροι και ας ξενυχτούσαν και αυτοί μαζί μας. Και ξενυχτούσα και τσιγάρο κάπνιζα. Ήταν τα μεγάλα λάθη που έκανα. Γιατί αν έκανα αθλητική ζωή, θα πήγαινα ακόμα ψηλότερα. Συμβουλεύω τα νέα παιδιά να μην κάνουν τέτοια λάθη. Είχα δυνάμεις και άντεχα. Ήξεραν και οι παράγοντες ότι ξενυχτούσα και πήγαινα στα μπουζούκια. Έπαιρνα τα μισά λεφτά από την ομάδα. Τα άλλα μισά ήταν για τα πρόστιμα. Όμως στο γήπεδο ήμουν πρώτος, έδινα και την ψυχή μου για την ομάδα. Αν δεις το κορμί μου, είναι γεμάτο σημάδια και σπασίματα. Εγώ δεν υποστήριξα καμιά άλλη ομάδα. Ήμουν, είμαι και θα είμαι μέχρι να πεθάνω μόνο ΠΑΣ.
Πέρα από ποδοσφαιριστής και προπονητής του ΠΑΣ, υπήρξες και παράγοντας, τεχνικός διευθυντής επί εποχής Αλέξη Κούγια. Ποιες οι εμπειρίες σου;
Ο Αλέξης Κούγιας είναι ίσως ο μοναδικός πρόεδρος που ξέρει μπάλα, πολλή μπάλα. Έκανε κάποιες παρεμβάσεις στην ομάδα, που δεν θα τις έκανε ούτε επαγγελματίας προπονητής. Κατέχει το αντικείμενο. Αν δεν ήταν αυτός που είναι, διακεκριμένος ποινικολόγος, θα μπορούσε να γίνει ένας καλός προπονητής. Οι περισσότεροι πρόεδροι και παράγοντες δεν ξέρουν καλά το ποδόσφαιρο και πέφτουν θύματα κακών συμβούλων. Ήμουν στην ομάδα σε μια δύσκολη εποχή, είχα άριστη συνεργασία με τον κ. Κούγια και νομίζω ότι βοήθησα και εγώ εκείνη τη σημαντική προσπάθεια που έγινε τότε.
Ποιος προπονητής έπαιξε σημαντικό ρόλο στην καριέρα σου;
Ο Νίκος Αλέφαντος. Δεν τον ένιωθα μόνο ως προπονητή, αλλά ως φίλο, ως δεύτερο πατέρα μου. Μιλούσαμε και εκτός γηπέδων πολλές ώρες για ποδόσφαιρο. Έμαθα πολλά από τον κυρ Νίκο, να αναπαυτεί η ψυχή του εκεί που πήγε. Μας έφτιαχνε πολύ την ψυχολογία. Σε ένα παιχνίδι με τον Παναιτωλικό έπαιξα για χατίρι του Αλέφαντου με κάταγμα στο χέρι. Τον άκουγα που έλεγε όλη την εβδομάδα «βρε δεν έχουμε και τον Τάκαρο» και του είπα θα παίξω. Παίρνω ένα ψαλίδι από τον Ράκια που ήταν φροντιστής, κόβω τον γύψο και αγωνίστηκα κανονικά κάνοντας ένεση ξυλοκαΐνης για να μην έχω πόνους.
Ποιος ποδοσφαιριστής σε δυσκόλεψε περισσότερο;
Ο Τάκης Παπαδημητρίου του Παναθηναϊκού. Δώσαμε ομηρικές μάχες μεταξύ μας. Σε κάθε παιχνίδι, ειδικά όταν παίζαμε στα Γιάννινα που ήταν ξηρό το γήπεδο, δεν είχε χόρτο, πηγαίναμε στα αποδυτήρια γεμάτοι αίματα. Σκληρός παίκτης. Ενώ τα πήγαινα καλά με άλλα εξτρέμ, με τον Παπαδημητρίου είχα θέμα, αν δεν τον έπαιζα δυναμικά. Στα μαρκαρίσματα έπεφταν κορμιά. Ακουγόταν ένα «μπαμ» και ορισμένοι έκλειναν τα μάτια, περιμένοντας ότι κάποιος θα έσπαγε κάτι. Σκοτωνόμασταν στην κυριολεξία.
Ποια παιχνίδια θυμάσαι περισσότερο;
Όλα τα ματς με τον Ολυμπιακό στο στάδιο Καραϊσκάκης. Μάλιστα στο παιχνίδι Κυπέλλου τον Φεβρουάριο 1973, έγινε το μεγαλύτερο ρεκόρ εισιτηρίων. Πάνω από 10.000 φίλαθλοι δεν βρήκαν εισιτήριο και έμειναν έξω από το γήπεδο. Θυμάμαι στα Γιάννινα ένα ματς με την Παναχαϊκή, όπου χάναμε 1-3 στο α’ ημίχρονο και κερδίσαμε 6-3. Τι να πρωτοθυμηθώ; Συγκλονιστικό ήταν και το παιχνίδι Β’ Εθνικής με τον Ηλυσιακό στο γήπεδο του Παναθηναϊκού στη Λεωφόρο, παρουσία 25.000 θεατών, που ήταν όλοι Γιαννιώτες. Ο Ηλυσιακός δεν είχε ούτε χίλια άτομα. Έπαιζε ακόμη ο Σαργκάνης τερματοφύλακας στον Ηλυσιακό. Κερδίσαμε 4-0 σε μια συγκλονιστική ατμόσφαιρα. Αυτό το ματς το έζησα από την κερκίδα γιατί ήμουν τραυματίας.
Ήσουν στην ομάδα όταν ήρθαν το 1972 οι έξι παίκτες από την Αργεντινή. Πώς αντιμετωπίσατε αυτή τη μεγάλη αλλαγή σκηνικού;
Πολύ γρήγορα αφομοιωθήκαμε με αυτούς. Ήρθαν από μια άλλη ποδοσφαιρική σχολή. Μας έμαθαν πολλά πράγματα. Να μη βιαζόμαστε, όταν έχουμε την μπάλα να βλέπουμε γήπεδο και να έχουμε καθαρή σκέψη. Μας έμαθαν να εκμεταλλευόμαστε τον κενό χώρο. Εμεί είχαμε συνηθίσει σε άλλο στυλ παιχνιδιού. Δηλαδή να πάρουμε την μπάλα και να δούμε πού είναι ο σέντερ φορ για να κάνουμε σέντρα. Οι Αργεντινοί έπαιζαν διαφορετικά. Μάθαμε και εμείς να βγαίνουμε στον κενό χώρο, να βγάζουμε κάθετες μπαλιές, να έχουμε φαντασία στο παιχνίδι. Ήταν όλοι τους πολύ μεγάλοι παίκτες. Όμως και εμείς οι υπόλοιποι δεν υστερούσαμε σε τίποτα απ’ αυτούς. Απλώς αυτοί είχαν άλλο τέμπο στο παιχνίδι τους, ήξεραν πολύ περισσότερα πράγματα από μας, γιατί ήρθαν από χώρα που έχει δική της ποδοσφαιρική σχολή. Στην ατομική τεχνική και στη δύναμη και εμείς ήμασταν ισάξιοι με αυτούς.
Πώς τηρήθηκαν οι ισορροπίες στα αποδυτήρια, τουλάχιστον τον πρώτο καιρό;
Δεν ξέρω πώς να το ερμηνεύσω, έγιναν μαγικά πράγματα. Από την αρχή νιώσαμε όλοι σαν να τους ξέραμε πολλά χρόνια. Γίναμε φίλοι, μια οικογένεια. Δεν ξεχώριζες ποιος είναι Αργεντινός και ποιος Έλληνας. Και τα άλλα παιδιά που ήρθαν μετέπειτα στην ομάδα, όπως ο Λιάκος, ο Παπαχρήστου, ο Παπαγγέλης, ο Πρίσκας, αμέσως έγιναν ένα με τους ξένους παίκτες, που ένιωσαν πολύ γρήγορα τα Γιάννινα ως δεύτερη πατρίδα τους. Βλέπεις ότι πέρασαν τόσα χρόνια και ο Μοντέζ κλαίει αν του πεις για τα Γιάννινα.
Κλείνοντας, κάνε μας και μια ενδεκάδα με τους καλύτερους παίκτες της δεκαετίας του ’70.
Θα σου πω μερικά ονόματα σε διάταξη 4-3-3 που παίζαμε τότε. Τερματοφύλακας οπωσδήποτε ο Λίσα. Δεξιός μπακ ο Πρίσκας, από τα πιο γρήγορα και μοντέρνα μπακ. Αριστερός αμυντικός Τάκης Γραμμενιάτης, εγώ. Λίμπερο ο Σιόντης, που ήταν πανέξυπνος παίκτης. Στόπερ ο Χατζηκαπετάνης ή ο Παπάζογλου. Στο κέντρο οπωσδήποτε οι Μοντέζ και Γκλασμάνης. Ο ένας έκανε μεταβιβάσεις με μοιρογνωμόνιο και ο άλλος έτρεχε πάνω κάτω. Για τριάδα στην επίθεση επιλέγω με κλειστά μάτια Κοντογιωργάκη, Αλβαρέζ, Μπρεντάνο. Αφήνω δύο κενές θέσεις στο κέντρο, που ας βάλει ο καθένας όποιον παίκτη νομίζει καλύτερο αυτός. Θα μου επιστρέψεις να σταματήσω εδώ. Πέρασαν και άλλοι πολύ μεγάλοι παίκτες. Δέκα ενδεκάδες μπορώ να βγάλω…