Σε ηλικία 17 ετών ο Γιώργος Σιόντης ήταν στη βασική ενδεκάδα του "Αβέρωφ" Ιωαννίνων στα μπαράζ του 1963 με Παλλαμιακή και Αναγέννηση Άρτας.
ΕΡΕΥΝΑ - ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΥΦΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ
Λένε ότι ομάδες που έχουν διπλούς στόχους κινδυνεύουν μερικές
φορές να τους χάσουν και τους δύο, κατά τη λαϊκή έκφραση, δύο καρπούζια δεν
χωράνε στην ίδια μασχάλη. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στο σύγχρονο ποδόσφαιρο, αλλά
και στα παλιότερα χρόνια. Όπως θα δούμε στη συνέχεια, καθώς θα γυρίσουμε 51
χρόνια πίσω πηγαίνοντας στην προ ΠΑΣ Γιάννινα εποχή, το 1963 ο Αβέρωφ
Ιωαννίνων, ενώ έφτασε στα ημιτελικά του κυπέλλου Ελλάδος, κινδύνευσε να
υποβιβαστεί από τη Β’ Εθνική που αγωνιζόταν και την παρτίδα έσωσε σε αγώνες
μπαράζ που έδωσε με την Αναγέννηση Άρτας και την Παλλαμιακή Λαμίας σε ουδέτερα
γήπεδα. Τα ματς έγιναν στη Νίκαια και στην Πάτρα προκαλώντας τεράστιο
ενδιαφέρον σε τρεις πόλεις, ποδοσφαιρουπόλεις θα λέγαμε καλύτερα, όπως είναι τα
Γιάννινα, η Άρτα και η Λαμία. Σε εκείνο τον Ιούνιο του 1963 των αγώνων μπαράζ
και της αγωνίας, θα αναφερθούμε στο σημερινό σημείωμα της στήλης. Ανιχνεύοντας
αρχεία εφημερίδων, ακούγοντας αφηγήσεις πρωταγωνιστών, ρίχνοντας τα φώτα πίσω
σε εποχές αλλοτινές για το ποδόσφαιρο και την κοινωνία, αλλά γεμάτες
ποδοσφαιρική μυσταγωγία, με γεμάτα γήπεδα, πάρα πολλούς φιλάθλους να τρέχουν
πίσω από τις ομάδες, με φανατισμό και πάθος για αυτό που λέμε αγάπη για μια
ομάδα. Στην προκειμένη περίπτωση, τρεις μεγάλες πόλεις με παράδοση στο
ποδόσφαιρο, ζούσαν επί ένα μήνα τις δικές τους αγωνίες και χτυποκάρδια για την
τύχη των ομάδων τους. Σήμερα ο Αβέρωφ και η Παλλαμιακή δεν υπάρχουν, καθώς
συγχωνεύτηκαν με άλλες ομάδες των περιοχών τους. Στη Λαμία το 1964 από τη
συγχώνευση του Λαμιακού και της Παλλαμιακής έγινε ο Α.Σ. Λαμία και στα Γιάννινα
το 1966 από τη συγχώνευση των ομάδων Αβέρωφ και Α. Ο. Ιωαννίνων (προήλθε το
1962 από συγχώνευση των ομάδων Ατρόμητος και Ολυμπιακός) προήλθε ο θρυλικός
ΠΑΣ.
Ας ξετυλίξουμε με χρονολογική σειρά τα γεγονότα. Στις 12 Μαΐου 1963 είχε
τελειώσει το πρωτάθλημα Β’ Εθνικής και στον Δ’ όμιλο υποβιβάστηκαν απευθείας οι
ομάδες Αμφισσαϊκός, Ολυμπιακός Λαμίας, Αναγέννηση Καρδίτσας, Ηρακλής Λάρισας,
ενώ έπρεπε να υποβιβαστούν άλλες δύο γιατί γινόταν κάποια αναδιάρθρωση στην
κατηγορία και έπρεπε να πέσουν έξι ομάδες. Η τελική βαθμολογία στο πρωτάθλημα
ήταν: Εδεσσαϊκός 65, Αχιλλέας Τρικάλων 63, Ολυμπιακός Κοζάνης 62, Α. Ε.
Τρικάλων 62, Ολυμπιακός Βόλου 61, Βέροια 58, Λαρισσαϊκός 58, Άρης Πτολεμαίδος
58, Αβέρωφ 57, Παλλαμιακή 57, Αναγέννηση Άρτας 57, Ηρακλής Λάρισας 56,
Αναγέννηση Καρδίτσας 45, Ολυμπιακός Λαμίας 44, Αμφισσαϊκός 36. Πάνω στην κόψη
του ξυραφιού και στο όριο της καυτής ζώνης ισοβάθμησαν Αβέρωφ Ιωαννίνων,
Αναγέννηση Άρτας, Παλλαμιακή Λαμίας που έπρεπε μεταξύ τους να δώσουν αγώνες
κατάταξης (μπαράζ) σε ουδέτερα γήπεδα, αφού με τους τότε κανονισμούς δεν
έπαιζαν κανένα ρόλο τα μεταξύ τους παιχνίδια στο πρωτάθλημα. Και οι τρεις
πόλεις ήταν στο πόδι, γιατί εκείνη την εποχή το ποδόσφαιρο στην επαρχία ήταν
μια διέξοδος, ίσως η κορυφαία κοινωνική εκδήλωση. Μεγαλύτερη αγωνία υπήρχε στην
Άρτα, γιατί η Αναγέννηση ήταν νεοϊδρυθείσα, καθώς προήλθε το 1960 από τη
συγχώνευση των ομάδων Αετός, Παναμβρακικός και Ολυμπιακός Άρτας.
Τα μπαράζ άργησαν να οριστούν είχε ξεκινήσει η τελευταία φάση των αγώνων
κυπέλλου (τότε στο θεσμό του κυπέλλου συμμετείχαν όλες οι ομάδες από την Α’
Εθνική μέχρι τη Γ’ ερασιτεχνική) και ο Αβέρωφ είχε φτάσει στην τελική φάση των
32, έχοντας και εκεί υποχρεώσεις. Έτσι ανά Τετάρτη – Κυριακή έδινε αγώνες
μπαράζ για την παραμονή στη Β’ Εθνική αλλά παράλληλα και αγώνες κυπέλλου. Το
ωραίο είναι ότι ενώ κινδύνευε η Γιαννιώτικη ομάδα στα μπαράζ να χάσει την
κατηγορία, στο κύπελλο έφτασε μέχρι τα ημιτελικά, αποκλείοντας ομάδες Α’ και Β’
Εθνικής σε νοκ άουτ αγώνες όπως Απόλλωνα Αθηνών (3-2), Μακεδονικό Κοζάνης (4-1)
και ΠΑΟΚ Θεσσαλονίκης (2-0). Αν δεν είχε αυτό το βαρύ φορτίο των αγώνων και την
τεράστια ψυχολογική πίεση (δεν είναι εύκολο να μπαράζ παραμονής και νοκ άουτ
αγώνες κυπέλλου με το όνειρο ενός τελικού) ίσως να μη αποκλειόταν τα ημιτελικά
από τον Πιερικό στην Κατερίνη (έχασε με 4-0) στις 7 Ιουλίου και να έπαιζε αυτός
(Αβέρωφ) τελικό με τον Ολυμπιακό.
Αβέρωφ – Παλλαμιακή 2-1 στη Νίκαια
Για την μεγάλη πορεία του Αβέρωφ στο κύπελλο θα αναφερθούμε
με άλλο σημείωμα. Σήμερα θα επικεντρώσουμε την παρουσίαση στους αγώνες
κατάταξης (μπαράζ) που ξεκίνησαν στις 2 Ιουνίου 1963 με την αναμέτρηση Αβέρωφ –
Παλλαμιακή στο γήπεδο του Ιωνικού στη Νίκαια, που κατακλύστηκε πάνω από 3000
φιλάθλους, αφού δεν χωρούσε και περισσότερους. Έγινε ένα παιχνίδι γεμάτο δύναμη
με πάθος. Ο διαιτητής Λέφας στο 27’ απέβαλε τον Κώστα Κρικώνη του Αβέρωφ
(γνωστό διαιτητή Α’ Εθνικής στη δεκαετία του ’70) για χτύπημα σε αντίπαλο και
στο 59’ τον Βόγλη της Παλλαμιακής για ανάρμοστη συμπεριφορά. Στο 53’ ο Αβέρωφ
προηγήθηκε 1-0 με τον Μιχάλη Σιόντη και ισοφάρισε στο 63΄η Παλλαμιακή με
πέναλτι που εκτέλεσε ο Καρανικόλας. Το είχε κερδίσει ο ίδιος σε ανατροπή του
από τον Αναστασίου.
ΑΒΕΡΩΦ: Βασίλης Τζαμάκος, Πεππές, Αναστασίου, Γιώργος Σιόντης, Γουνίδης, Παύλος
Τζαμάκος, Κώττης, Παπαδόπουλος, Μιχάλης Σιόντης, Κρικώνης, Κλήμης.
ΠΑΛΛΑΜΙΑΚΗ: Τζίτζηρας, Χατζηθεοδώρου, Πολύζος, Στριφταράς, Παπαϊωάννου,
Καλογήρου, Στριότος, Καρανικόλας, Βόγλης, Βελλής, Αργυρίου.
Υποδοχή ηρώων στα Γιάννινα
Με τη νίκη αυτή ο Αβέρωφ έκανε το πρώτο βήμα για την παραμονή, ενώ πιο πριν,
στις 19 Μαΐου 1963 είχε αποκλείσει στο κύπελλο τον Απόλλωνα Αθηνών στα Γιάννινα
καθώς τον κέρδισε με σκορ 3-2 στο στάδιο «Ζωσιμάδες». Επιστρέφοντας στα
Γιάννινα από το μπαράζ της Νίκαιας, οι παίκτες γνώρισαν αποθεωτική υποδοχή στην
πόλη. Τρεις μέρες αργότερα, στις 5 Ιουνίου ο Αβέρωφ απέκλεισε στο κύπελλο και
τον Μακεδονικό Κοζάνης (ισχυρή ομάδα εκείνη την εποχή που έχασε την άνοδο στην
Α’ Εθνική σε μπαράζ αγώνα με τον Πιερικό Κατερίνης στο γήπεδο του Άρη) καθώς
τον συνέτριψε στα Γιάννινα με 4-0. Πριν παίξει το καθοριστικό μπαράζ με την
Αναγέννηση Άρτας στις 16 Ιουνίου σημείωσε τη μεγαλύτερη επιτυχία της ιστορίας
του, καθώς στα Γιάννινα κέρδισε 2-0 τον ΠΑΟΚ στα Γιάννινα και πέρασε στην
ημιτελική φάση του κυπέλλου Ελλάδας. Ήταν η πρώτη ομάδα στη Βορειοδυτική Ελλάδα
που γνώρισε μια τόσο μεγάλη διάκριση. Στην ημιτελική φάση κληρώθηκε ο Αβέρωφ με
τον Πιερικό στην Κατερίνη και ο Ολυμπιακός με τον Άρη στη Θεσσαλονίκη.
Ισοπαλία 1-1 η Άρτα με Παλλαμιακή
Ο δεύτερος αγώνας μπαράζ έγινε την Κυριακή 16 Ιουνίου 1963
πάλι στο γήπεδο του Ιωνικού στη Νίκαια, όπου η Αναγέννηση Άρτας και η
Παλλαμιακή αναδείχτηκαν ισόπαλες με σκορ 1-1. Η Αρτινή ομάδα μετά από ένα και
παραπάνω μήνα προετοιμασίας μπήκε στο χορό των αγώνων, κάπως αργά, αλλά το
ισόπαλο αποτέλεσμα την έφερνε σε μειονεκτική θέση έναντι του Αβέρωφ στο μεταξύ
τους παιχνίδι που θα ακολουθούσε, γιατί η Γιαννιώτικη ομάδα είχε κερδίσει την
Παλλαμιακή και με ένα «Χ» εξασφάλιζε την παραμονή. Αντίθετα η ομάδα της
Ρούμελης με την ήττα από τα Γιάννινα και την ισοπαλία με την Αναγέννηση, ουσιαστικά
είχε υπογράψει την καταδίκη της αποχαιρετώντας από τη Νίκαια του Πειραιά τη Β’
Εθνική. Όσον αφορά το ματς στο γήπεδο του Ιωνικού που έγινε με ρέφερι τον
Μένανδρο, η Άρτα προηγήθηκε στο 29’ 1-0 με ωραίο γκολ του Πριόβολου, αλλά
ισοφάρισε η Παλλαμιακή 1-1 στο 53’ με τον Καρανικόλα.
Ξεσηκωμός σε Άρτα και Γιάννινα
Ο ιστορικός αρχηγός της Αναγέννησης Άρτας Κώστας Αμβράζης
Το μεγάλο παιχνίδι που θα έκρινε ποιος θα έπεφτε και ποιος
θα έμενε, μεταξύ του Αβέρωφ και της Αναγέννησης Άρτας ορίστηκε για την Κυριακή
23 Ιουνίου 1963 στο γήπεδο της Παναχαϊκής στην Πάτρα. Ο Αβέρωφ στις 16 Ιουνίου
είχε αποκλείσει και τον ΠΑΟΚ στα προημιτελικά του κυπέλλου με 2-0, γεγονός που
τον βοήθησε να πάει στο καθοριστικό μπαράζ με ανεβασμένη ψυχολογία που
υπερκάλυπτε την σωματική κόπωση των απανωτών αγώνων και μάλιστα μήνα Ιούνιο.
Αλλά και στην Άρτα επικρατούσε γενικός ξεσηκωμός. Συντάκτης του «Ηπειρωτικού
Αγώνα» που πέρασε από την πόλη με το ιστορικό γεφύρι, πηγαίνοντας για την
Πάτρα, έγραφε τα εξής στα παραλειπόμενα του αγώνα: «Η Άρτα την Κυριακή είχε
ερημωθεί. Όλοι είχανε πάρει τον δρόμο για την Πάτρα. Δεν έμεινε λεωφορείο, δεν
έμεινε ταξί, δεν έμεινε ακόμα και μοτοσακό εις την γειτονικήν πόλιν. Εις την
κεντρικήν πλατείας της Άρτης υπήρχε μια ταμπέλα που έγραφε: «Όλοι στην Πάτρα
για τον μεγάλο αγώνα. Είναι ζήτημα ζωής και θανάτου». Οι Αρτινοί κατέκλυσαν την
Πάτρα, όπως και οι Γιαννιώτες. Μάλιστα όλοι στην Άρτα λόγω του καύσωνα, είχαν
προμηθευτεί καρτελάκια με τα χρώματα της Αναγέννησης. Οι παίκτες του Αβέρωφ
μπήκαν στον αγωνιστικό χώρο με κόκκινα τριαντάφυλλα τα οποία μοίρασαν στους
φιλάθλους.
Δεν ήρθε ο Ρουμάνος διαιτητής!
Το ματς ξεκίνησε το απόγευμα κάτω από δυνατό ήλιο και με τις
εκτιμήσεις των δημοσιογράφων ήταν πάνω από 7000. Οι περισσότεροι εκδρομείς από
τις πόλεις της Ηπείρου. Άλλωστε ήταν 23 Ιουνίου, ντάλα καλοκαίρι. Είχε οριστεί
ως άρχων του αγώνα ο Ρουμάνος διαιτητής Ρίτερ, αλλά τελικά για άγνωστο λόγο δεν
τον επέτρεψαν να φύγει από τη χώρα του και την τελευταία στιγμή όρισαν διαιτητή
τον Καρασούλα που θα ήταν επόπτης αν ερχόταν ο Ρουμάνος. Γιατί Ρουμάνος και όχι
Έλληνας ρέφερι; Συνηθιζόταν τότε να μετακαλούν ρέφερι άλλων χωρών σε κρίσιμα
παιχνίδια, γιατί με τους Έλληνες υπήρχε δυσπιστία και γινόταν επεισόδια. Και ο
Πούλιας δεν τα πήγε καλά στην Πάτρα αφήνοντας με παράπονο και τις δύο ομάδες.
Νίκη του Αβέρωφ με 3-2
Ο Αβέρωφ κέρδισε δύσκολα 3-2 αλλά δίκαια, καθώς οι δύο
ομάδες είχαν από ένα καλό ημίχρονο. Η Αναγέννηση στο πρώτο και ο Αβέρωφ στην
επανάληψη. Στο 24’ ενώ πίεζε η Αναγέννηση, σε μια αντεπίθεση ο Μιχάλης Σιόντης
με κοντινό σουτ κάνει το 1-0 για τους Γιαννιώτες. Μέχρι να συνέλθει η
Αναγέννηση που είχε τον έλεγχο του αγώνα αλλά είχε κάποια κενά, γίνεται στο 34’
το 2-0 με κοντινό σουτ του Παπαδημητρίου, αφού αναστάτωσε την άμυνα των
Αρτινών. Η Αναγέννηση που ήταν καλύτερη συνήλθε από το σοκ. Στο 38’ ο
Παπαχρήστου με ένα δυνατό σουτ από το ύψος της περιοχής ξετινάζει τα δίχτυα του
Τζαμάκου μειώνοντας σε 2-1 και στο 44’ ο Παπαγεωργίου ισοφαρίζει σε 2-2. Το
ντέρμπι γίνεται συναρπαστικό και παίρνει φωτιά. Στην επανάληψη ανέβηκε ο Αβέρωφ
αλλά παρόλα αυτά το ματς ήταν ρουλέτα. Όμως σε μια φάση στο 85’ ο Παύλος
Τζαμάκος έδωσε έξυπνα τη μπάλα στον Παπαδημητρίου ο οποίος με δυνατό σουτ
αιφνιδίασε τον γκολκίπερ Κίκκη και έγραψε το 3-2 που ήταν το τελικό σκορ. «Όπως
εξελίχθη ο αγών, το αποτέλεσμα είναι δίκαιον» έγραφε στον «Ηπειρωτικό Αγώνα» ο
Αντώνης Τσεπέλης και κατέληγε: «Η Αναγέννησις υπήρξεν επικίνδυνος αντίπαλος και
ηγωνίσθη με μεγαλυτέραν διάθεσιν και όρεξιν δια τη νίκην, την οποίαν όμως
έχασεν διότι δεν ήτο αποτελεσματικήν. Η ομάς του Αβέρωφ εις το α’ ημίχρονον ήτο
τελείως αγνώριστος και παρεχώρησεν την πρωτοβουλίαν των κινήσεων εις τον
αντίπαλόν της. Εις την επανάληψιν όμως όλα άλλαξαν. Όλοι ξαναβρήκαν τον χαμένον
εαυτόν τους και εφού εκούρασον τον αντίπαλόν των του έδωσαν την χαριστικήν
βολήν περί το τέλος του αγώνος».
Οι πρωταγωνιστές του ντέρμπι
Και οι δύο ο0μάδες εκείνη την εποχή είχαν καλούς
ποδοσφαιριστές. Κυρίαρχη μορφή στην Αναγέννηση ήταν ο αρχηγός Κώστας Αμβράζης
ένας παίκτης με μεγάλη προσωπικότητα. Στον Αβέρωφ «βενιαμίν» της ομάδας ήταν ο
Γιώργος Σιόντης που σε ηλικία 18 ετών ήταν βασικός και ξεχώριζε για το ταλέντο
του. Άλλωστε σε ηλικία 16,5 ετών είχε πάρει το βάπτισμα του πυρός στη Β’
Εθνική. Δύο χρόνια μετά, το καλοκαίρι του 1965 πήρε μεταγραφή στον Ολυμπιακό,
στη συνέχεια πήγε στον Βύζαντα Μεγάρων, επιστρέφοντας το 1971 στα Γιάννινα όπου
έγινε ο ιστορικός αρχηγός στον ΠΑΣ Γιάννινα. Ένα άλλο χαρακτηριστικό που δεν
παρατηρείται εύκολα σε ομάδες, είναι το γεγονός ότι στη βασική ενδεκάδα του
Αβέρωφ έπαιζαν τέσσερα αδέλφια. Οι αδελφοί Βασίλης και Παύλος Τζαμάκος και οι
αδελφοί Μιχάλης και Γιώργος Σιόντης! Στο μπαράζ της Πάτρας οι συνθέσεις των δύο
ομάδων ήταν:
ΑΒΕΡΩΦ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ: Βασίλης Τζαμάκος, Πεππές, Αναστασίου, Γουνίδης, Γιώργος
Σιόντης, Παύλος Τζαμάκος, Κώττης, Κλήμης, Μιχάλης Σιόντης, Παπαδημητρίου,
Λέκκας.
ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΑΡΤΑΣ: Κίκκης, Μπέκας, Παπαχρήστου, Παπαδημητρίου, Τζαχρήστας,
Αμβράζης, Παπαγεωργίου, Κατσάνος, Κοντογιώργος, Πριόβολος, Ρέντζος.
Δεν έλειψαν και τα επεισόδια
Δυστυχώς οι τοπικοί ανταγωνισμοί στην Ήπειρο μεταφέρθηκαν
και στην Πάτρα. Τα επεισόδια ξεκίνησαν από τον αγωνιστικό χώρο. Σύμφωνα με την
περιγραφή του Αντώνη Τσεπέλη στον «Η.Α» με το που έβαλε το τρίτο γκολ ο Αβέρωφ
στο 85΄ξυλοκοπήθηκε ο Τόλης Αναστασίου από τους Αμβράζη, Ρέντζο και
Παπαγεωργίου. Επεισόδια έγιναν και στο τέλος του αγώνα. Αλλά τα πιο σοβαρά
έγιναν στη διαδρομή και κατά την επιστροφή Γιαννιωτών και Αρτινών από την
Πάτρα. Σε κάποια σημεία κοντά στην Άρτα κρυμμένοι οπαδοί της Αναγέννησης έριξαν
πέτρες σε λεωφορεία και ΙΧ Γιαννιωτών φιλάθλων που επέστρεφαν στα Γιάννινα.
Μάλιστα στα παραθλητικά σκωπτικά σημειώνει ο «Η.Α»: «Όταν περνούσαμε από την
Άρτα κάναμε τον αδιάφορον. Και όταν μας ρωτούσαν αν πήγαμε στην Πάτρα για το
ματς, απαντούσαμε διπλωματικά: «Πήγαμε στην Πάτρα αλλά για άλλη δουλειά και όχι
για το ποδόσφαιρο». Έπρεπε να γυρίσουμε σώοι στα Γιάννενα. Γεγονός που δεν
διέφυγε από τους ποδοσφαιριστάς και τους ιθύνοντας του Αβέρωφ, που πέρασαν από
την Άρτα βουβοί και μετά τα μεσάνυχτα».